زایایی فرایند ترکیب در زبان فارسی

نویسندگان

سیده نازنین امیر ارجمندی

مصطفی عاصی

چکیده

زایایی به معنی توانایی تولید صورت های جدید بر اساس قواعد موجود در زبان از ویژگی های مهم زبان است که در تمامی بخش های آن، از جمله حوزۀ ساخت واژه، وجود دارد. اکثر صاحب نظران زایایی را یک پیوستار می دانند. در این پژوهش، نگارندگان بر آن اند زایایی را در فرایند ترکیب زبان فارسی بررسی کنند و به این پرسش پاسخ دهند که، در پی اندازه گیری کمّی زایایی فرایند ترکیب در زبان فارسی، کدام فرایندها در دو سر این پیوستار به عنوان زایاترین و غیر زایاترین فرایند های ترکیب قرار دارند. در این راستا، از روش های سنجش زایایی ساخت واژی باین کمک گرفته شده و زایایی فرایندهای ترکیب در پیکره ای برگرفته از پایگاه داده های زبان فارسی بررسی می شود. نتیجۀ اندازه گیری کمّی زایایی در این روش ها نشان می دهد که، در زبان فارسی، فرایند ترکیب «اسم + اسم» بیش ترین زایایی را دارد و فرایند «ضمیر + حرف اضافه + ضمیر» از کم ترین میزان زایایی برخوردار است.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

محدودیت‌های صرفی و نحوی در زایایی فرایند اشتقاق در زبان فارسی

میان زایایی ساختواژی و تعداد محدودیت‌های حاکم بر عملکرد زایای فرایندهای ساختواژی رابطة معکوس وجود دارد؛ به این ترتیب که با افزایش تعداد این محدودیت‌ها، زایایی ساختواژی کاهش می‌یابد. گروهی از محدودیت‌های زایایی ساختواژی، ساختاری هستند که از آن‌جمله می‌توان به محدودیت‌های صرفی و نحوی اشاره کرد. محدودیت‌های صرفی شامل طبقة صرفی پایه، ساخت صرفی پایه و وند موجود در آخرین لایة پایه و محدودیت‌های نحوی ...

متن کامل

بررسی پیکره بنیاد میزان زایایی فرایند ترکیب در زبان فارسی امروز

امروزه زایایی صرفی مورد توجه بسیاری از زبان شناسان قرار گرفته است. از جمله می توان به افراد زیر اشاره کرد: اسپنسرو زویئکی (2001)، هسپلمث (2002)، پلاگ (1999)، ولف گنگ و درسلر(2000)، هی و باین(2003)، هی (2001،2003)، آرونوف و گائتا (2003)، کاوی (2003)، آرونوف (2005)، بوی (2003,2005)، پلاگ (3200،2006)، لودلینگ و همکاران (2000)، بائر 1983)،2001،2003،2007)، استه کائر(2002،2003،2005)، آرونوف و فیودمن...

15 صفحه اول

محدودیت های صرفی و نحوی در زایایی فرایند اشتقاق در زبان فارسی

میان زایایی ساختواژی و تعداد محدودیت های حاکم بر عملکرد زایای فرایندهای ساختواژی رابطة معکوس وجود دارد؛ به این ترتیب که با افزایش تعداد این محدودیت ها، زایایی ساختواژی کاهش می یابد. گروهی از محدودیت های زایایی ساختواژی، ساختاری هستند که از آن جمله می توان به محدودیت های صرفی و نحوی اشاره کرد. محدودیت های صرفی شامل طبقة صرفی پایه، ساخت صرفی پایه و وند موجود در آخرین لایة پایه و محدودیت های نحوی ...

متن کامل

زبان بلوچی، توانش، زایایی

زبان بلوچی مانند زبان فارسی یکی از زبان‌های وندی و ترکیبی است و همین خصیصة زبانی موجب شده تا روند گسترش‌پذیری در این زبان به راحتی صورت گیرد.تحول همیشگی زبان و جامعة بلوچ، که در شرایط اقلیمی ویژه‌‌ای قرار دارد، باعث شده تا این زبان از خلاقه‌ها و جنبه‌های زایایی، که گسترش‌پذیری یکی از ویژگی‌های آن است، برخوردار گردد.امروز سخنگویان بلوچ اعم از تحصیل‌کرده و تحصیل‌نکرده، از راه‌های گوناگون برای تفه...

متن کامل

بررسی فرایند تبدیل در زبان فارسی

چکیده پژوهش حاضر به مطالعه فرایند تبدیل در زبان فارسی در چارچوب کی‌فر(2005) می‌پردازد. هدف از این پژوهش توصیف انواع فرایند تبدیل در زبان فارسی است. بدین منظور ابتدا فهرستی از واژه‌هایی که به بیش از یک مقوله تحوی تعلق دارند از فرهنگ لغت صدری‌افشار و همکاران (1381) استخراج شده و بر اساس نوع مقوله نحوی‌شان گروه‌‌بندی می‌شوند. پس از قرار دادن واژه‌ها در 6 گروه، هر گروه به صورت جداگانه مورد بررسی ق...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
زبان شناخت

ناشر: پژوهشگاه علوم انسانی ومطالعات فرهنگی

ISSN 2099-8002

دوره 4

شماره 7 2013

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023